Eenzaamheid ont-warren
Zoekend naar een meer sociaal-maatschappelijke aansluiting voor mijn werk met paarden kom ik online een verslag tegen van buurwerkers in mijn woonplaats. Een onderdeel daarvan is ‘Speerpunt Eenzaamheid’. Er is een sociale kaart gemaakt en een plattegrond van de wijken. Onder leiding van een medewerker uit het wijkteam wordt er een methode gebruikt om associaties boven water te krijgen; hand op de schouder, verlies, luisterend oor, contact van hart tot hart, dagbesteding, onbegrip, alleen aan de koffie, jongere buiten de groep, verbondenheid, schreeuw om hulp, tijd uitzitten, de weg kwijt zijn, de buitenkant zegt niet alles, in gezelschap toch eenzaamheid ervaren, behoefte aan warmte en genegenheid, kop in het zand steken.
De verschillende associaties sluiten aan op de definitie dat eenzaamheid een subjectieve beleving is van persoonlijke contacten. Dat treft mij. Want ik weet ondertussen dat een subjectieve beleving niet statisch is. Subjectieve belevingen kun je veranderen. Daar kun je wat aan doen.
Er is zelfs een website over eenzaamheid. ‘Eenzaamheid is je niet verbonden voelen’ is daar te lezen. Je ervaart een gemis aan een hechte, emotionele band met anderen. Of je hebt minder contact met andere mensen dan je wenst. Eenzaamheid gaat gepaard met kenmerken als negatieve gevoelens van leegte, verdriet, angst en zinloosheid en met lichamelijke of psychische klachten. Eenzaamheid is niet hetzelfde als alleen zijn, al kan het wel samenvallen. Wanneer iemand geen of nauwelijks sociale contacten heeft, spreken we van sociaal isolement.
Eenzaamheid is dus vooral een persoonlijke ervaring. De één heeft meer betekenisvolle relaties of een groter sociaal netwerk nodig dan de ander. En het is lastig dat anderen moeilijk van buitenaf kunnen zien of je je eenzaam voelt. Anderen zien niet altijd dat je ontevreden bent over je contact met je partner, vrienden, familie of andere mensen, dat je het moeilijk vindt om relaties te verbeteren, of zelfs de moed hebt opgegeven. Dit maakt eenzaamheid zo moeilijk in te schatten. Het is iets wat je alleen zelf beleeft. Sociale relaties met andere mensen zoals familieleden, vrienden en kennissen zijn belangrijke hulpbronnen in het dagelijks leven. Ze vormen het ‘sociale fundament’ van elk mens en dragen bij aan het gevoel van een zinvol leven. We hebben elkaar dus wel nódig!
EN NU KOMT HET:
De zin ‘eenzaamheid is je niet verbonden voelen’ is niet waar.
Eenzaamheid komt voort uit de gedachte dat je alleen bent. Je kunt je behoorlijk eenzaam voelen in een grote groep mensen. Dan ben je niet alleen, maar je ziet de verbindingen niet. Dat is namelijk vooral een kwestie van perspectief…
Dan is het tijd om je af te vragen waarom je dat denkt, en daarnaar handelt.
Een belangrijke kanttekening direct: het is niet jouw schuld. Noch de schuld van een ander.
Oóit heb je ervaringen gehad waarbij je de conclusies trok dat je beter af was alleen. Bijvoorbeeld, omdat je te lang alleen op je kamertje zat, omdat je weggestuurd bent, omdat je ergens (te) lang moest wachten, omdat je ergens niet aan mee kon doen, omdat je geen broertje of zusje had, omdat je één of meer afwijzingen hebt gehad, omdat je iets gedaan hebt waarna je bent uitgelachen, en zo verder… Heb je dáár en toen de conclusie getrokken dat je veilig was op jezelf, alleen. Dat je niemand tot last was. Dat de behoefte van de ander voor de jouwe ging ging… Dat was toen! Ooit. Vroeger. En dat kunnen heel pijnlijke ervaringen zijn geweest.
En die gedachte is (onbewust) blijven hangen dat dat voortaan het beste is. Ook voor de toekomst. Vooral om je veilig en geaccepteerd te weten. Dat is een functie van ons brein, waarvan we nu weten dat een groot deel daarvan een oeroud ‘overlevingsorgaan’ is. En dat houdt gewoon van dezelfde paadjes om jou (in je lichaam) veilig te stellen. En nog, na jaren is die gedachte actief. EN is hij heel waarschijnlijk de grondtoon geworden van een héél netwerk aan verbindingen in gedachtenpatronen waar jouw werkelijkheid zich omheen heeft gevormd. Je kent er wellicht meer en er zijn duizenden variaties: “ik ben niet goed genoeg, ik ben altijd te laat, er zit niemand op mij te wachten, ik doe niet genoeg, ik kan het beter alleen”….
Die gedachten zijn waar-makers, helaas. Hoe langer die gedachten actief zijn, hoe meer je leven ernaar gaat staan.
En als ik dit nu weet, wat dan?
Begin met je gedachten ont-warren!
Er zitten gedachten aan je grondtoon vastgekleefd die de basis van je dagelijkse werkelijkheid zijn geworden. Je zit ‘vast’ aan het verleden en dan ook bijna automatisch aan de uitkomst in de toekomst. Je leven verandert als je in ‘het NU’ je perspectief verandert.
Onderzoek wat er werkelijk wáár is van wat je denkt.
Ontdek de kracht van het NU. (Lees bijvoorbeeld het gelijknamige boekje van Eckhart Tolle.)
Of ga aan de gang met ‘de Vier Vragen’ van Byron Katie.
Wonderlijk genoeg kunnen paarden ons precies duidelijk maken welke onbewuste gedachte er speelt en waarom dat isolement blijft voortduren. Welke onbewuste gedachtenpatronen daar nog steeds ‘aan’ zijn, ondanks dat er vele jaren voorbij zijn gegaan.
En met een beetje extra informatie over ‘de kracht van de kudde’ kun je begrijpen dat isolement, uitsluiting en ‘exclusie’ juist het tegenovergestelde teweeg brengt wat wij willen, en waar we behoefte aan hebben. En dat ‘transparant en kwetsbaar zijn’ juist bijdraagt aan kracht en verbinding!
Hoe hebben we het met zovelen zover kunnen laten komen….? Dat we zelfs een website over eenzaamheid nodig hebben, die mensen dan weer thuis (alleen?) zitten te lezen…
(Het antwoord daarop is goed voor weer een ander blog-verhaal.)
Doorbreek de negatieve spiraal en maak eens een afspraak voor een ontmoeting met een paard.
Er is meer dan je dénkt, tussen Hemel en Paarden…