Met een open hart naar de toekomst
Ze zocht mij op omdat ze eerder een goede ervaring had met paardencoaching. Een paar dagen daarvoor had ze een mailtje gestuurd met wat persoonlijke informatie waarin ze vroeg om onderzoek te kunnen doen naar haar freeze-reacties. Ze is bekend met de Polyvagaal theorie. Haar vraag is : kan ik mogelijk iets loslaten wat me niet meer dient? Haar verlangen: zich veiliger voelen in haar lijf.
Bij een kop thee vertelt ze over de gebeurtenissen van haar onveilige jeugd, het opgroeien tussen ouders die haar niet zagen; de een dominant en de ander schizofreen. Haar coping werd zorgen voor een ander ten koste van zichzelf. Ze is enigskind en vaak verhuisd. Ze vertelt dat ze tijdens de zwangerschap angsten van haar getraumatiseerde moeder moet hebben meebeleefd. Er was geen plaats voor haar. Sinds een jaar of drie heeft ze al van alles ondernomen om zich meer bewust te worden van haar lichaam, onder andere met yoga, en werd heel gelukkig van creativiteit. Haar betaalde werk lukte op een gegeven moment niet meer. Momenteel is ze niet regulier aan het werk omdat traumawerk veel energie vraagt. Daarnaast is zij de drijvende kracht achter de werkzaamheden van haar vriend. Haar woonsituatie laat te wensen over, maar er is geen zicht op verandering op korte termijn. Ze heeft zich verbonden met haar Lief, die geen behoefte heeft om te vertrekken van de plek die hij zijn leven lang als zo goed kent. Ze maakt zo goed als dat kan, nieuwe plannen voor zichzelf.
En zo luister ik naar haar woorden, waarin ik tussen de regels door hoor over overleven, onmacht en een enorme veerkracht om steeds weer op te krabbelen en door te gaan.
Bij haar verhaal en haar verlangen voor de toekomst destilleren we samen de vraag: “hoe kan ik in contact zijn met mijzelf met een open hart’?
We lopen naar buiten naar de paarden. Ze kiest het witte paard Fee uit om haar vraag te onderzoeken.
Op de uitnodiging om contact te maken zie ik haar eerst op Fee aflopen, dan een boogje erom heen, kijken naar hoe het paard staat te eten, en dan bukken om contact tot stand te brengen. Paard eet onverstoorbaar verder met haar hoofd in het hooi. Ik vraag of A. contact ervaart. Nee, niet echt.
Dan vraag ik, voordat ze de bak opnieuw inloopt, of ze achter haar rechterschouder haar vader(lijn) wil voorstellen en achter haar linker schouder haar moeder(lijn). Dat is een neutraal gegeven. Zonder de ouders had zij er niet kunnen staan. En zo is het paard er ook, met haar voorouders. met dat verschil dat mensen hun geschiedenis (en die van hun ouders) met zich mee-dragen.
Na deze korte oefening loopt ze anders naar het paard. Zoekend naar een manier om contact te maken. “Maar ze ziet me niet” is haar conclusie. En daar opent een stukje van een bewustwordingsproces, als een nog onbekende nieuwe reis van hoofd naar hart. Op een goed moment heeft Paard de verbinding met deze client gemaakt en volgt ze A. wanneer ze door het zand loopt. Een heel dun lijntje is het, dat af en hoe even verbreekt, maar ook steeds weer verbonden wordt als A met een open houding weer zoekt naar het contact. Het verlangen naar verbinding is leidend en wordt niet vertroebeld door aannames of overtuigingen. Het vraagt haar te vertragen, en bewuster met haar lichaam te zijn. Steeds opnieuw kan ze de verbinding weer terugvinden vanuit zichzelf.
Fee legt plots haar oren in haar nek naar een kuddegenoot die te dichtbij komt. Door tussen A. en het andere paard te blijven neemt Fee een beschermende plek in. Ik deel wat ik zie. Steeds meer verbinding en rust zie ik in de bewegingen tussen Fee en deze moedige vrouw. Tot ze in het midden van de bak samen stil staan. Fee draait zich dan om gaat met haar achterwerk voor A. staan. Doet zelfs een stapje naar achteren. Er is een uitnodiging om Fee aan te raken vanaf de achterkant. Er volgt weer een nieuwe ervaring…
De sessie eindigt met ‘uitzicht op de toekomst’, met het hoofd van het paard op haar linkerschouder, samen volledig ontspannen en in verbinding.
Na afloop krijg ik een verslagje, wat me weer enorm dankbaar maakt voor dit werk. Ik deel daaruit:
“Er waren vier zaken die mij het meest raakten; allereerst het ongemak dat ik ervaarde om contact te maken met Fee. Wie ben ik om haar te storen tijdens het eten? En dan waggel ik door haar bak om te ervaren dat mijn houding er toe doet. Gronden en me niet teveel voelen waren een uitdaging. Verder werd ik door haar beschermd en daardoor voelde ik me gedragen. Alsof de zin ‘je bent niet alleen’ meer landde als ooit te voren. Daarnaast ben ik haar erg dankbaar dat ik achter haar billen op mocht laden. Ze zorgde voor mij alsof ik haar veulen was en was een soort tussenstation; een geluksgevoel waar vroeger & later niet meer van toepassing is. Tegen het einde van de sessie leunde Fee op mijn linkerschouder en kon ik dankbaar zijn voor mijn voorouders en mijn moeder. Mijn afkomst ervaren als een steun ipv last. Tot slot wil ik jou bedanken voor je betrokkenheid en professionaliteit. Vooral het woord ‘ verbinding’ heeft voor wat reuring in mijn binnenwereld gezorgd: (…) De babbelbox / mijn hoofd heeft een stukje van mijn achtergrond doorleeft en is lichter geworden.”
Systemisch (en fenomenologisch) kijken en de polyvagaaltheorie zijn voor mij belangrijke handvaten bij het werken met de paarden. Het brein slaat onveilige ervaringen op als ze niet gezien of erkend zijn en en slaan ze op in een ‘woordeloos gebied’. Daar worden overtuigingen geboren die je je leven met je meedraag en er is een filter dat bepaalt of je iets kan ‘zien’ of juist ‘niet kan zien’. Niet zien blijft onbewust. En dat kan met generaties meegereisd zijn… Er is een mechanisme dat een barrière vormt om de pijn, het verdriet, de teleurstelling, de woede of de angst die erin besloten ligt te beschermen. Dat is op zich een prachtig mechanisme, maar belemmerend wanneer de situatie allang voorbij is. Zolang je deze ervaringen niet wakker kust blijven ze sluimerend hun patroon herhalen.
Een paard is hier-en-nu en heeft het vermogen om met het hart coherent op je af te stemmen. Paard is niet verbaal, heeft bindingsdrang, en veiligheid is voor het vluchtdier het hoogste goed. Daarom is Paard een meester bij bewustwordingsprocessen. Zonder woorden vindt je de bewegingen die je eindelijk af kunt maken. Wat aan het licht komt, wordt licht, in Ervaren Veiligheid.