Brief aan de eigenaar van dit paard:

“Af en toe passeer ik dit landje waar ik al diverse dieren heb gezien. 
En nu staat er een jonge hengst.

Ik zie dit paard alleen, als bezit achter een schrikdraad, op een terrein waar de hele dag op korte afstand van alles langs zijn hek komt, voetgangers, fietsers, auto’s en vrachtwagens, inclusief de troep die mensen op de stoep en op zijn gras van zich af gooien.
Behalve een ánder paard. En daar wil ik graag wat over zeggen, want paarden zijn sociale dieren met een grote sociale intelligentie. Ze horen in groepen te leven samen met andere paarden.

In veel landen in het buitenland is het verboden om een paard alleen te hebben staan. In de richtlijnen van het Duitse Ministerie van Landbouw bijvoorbeeld, staat dat paarden slechts in uitzonderlijke gevallen alleen gehouden mogen worden. Wie van plan is om één paard te houden, zonder gezelschap, moet zich tot een dierenarts wenden. Het toezicht is aan de Duitse Dierenbescherming. Er moet een ziekte zijn of een andere medische reden waarom een paard tijdelijk alleen zou moeten staan. In Nederland is zo’n regel niet en komt het aan op het gezond verstand van de houder van deze dieren.

Een paard alléén ontwikkelt gedragsstoornissen.

Dat komt omdat hij als prooi- en vluchtdier zijn veiligheid ontleent aan de kudde. Dat is van nature zijn kijk op de wereld en hoe gedomesticeerd ook, dat blijft. Hij wil op de eerste plaats weten wie er bij hém en in zijn kudde hoort. De kudde is namelijk van nature zijn familie. De sociale omgeving waaraan hij veiligheid ontleent op open vlaktes. En daarna wil hij de rangorde te weten; wie heeft er de leiding in geval van de noodzaak om te vluchten? Paarden zijn de hele dag op elkaar aangewezen en zoeken naar harmonie om optimaal met elkaar samen te zijn.

Een paard alléén mist deze informatie 24 uur per dag!



Een paard alleen is de hele dag op zijn hoede welk ‘ding’ hem zou kunnen aanvallen, terwijl hij zelf niet weg kan. Dat geeft stress. Op het eerst gezicht mogelijk niet zichtbaar, maar wanneer dit paard bijt of trapt is dat de enige manier om zijn stress te uiten in een nog steeds onveilige situatie. Dit paard vertoont de bijt-reactie nu al.
Wanneer een paard dan ook nog dof en grauw wordt, en zijn ogen verwilderd gaan staan, is hij afgestompt van alle prikkels die hij de hele dag verwerken moet. Zijn voortdurend zoeken naar veiligheid en verbinding met soortgenoten blijft aanwezig. Zijn gedrag kan nog onvoorspelbaarder worden. Gevaarlijk zelfs. Je kunt een onverwachte aanval niet uitsluiten, waarbij hij verwondingen van mens én paard het gevolg kunnen zijn. Dat is voor een paard ronduit traumatisch.
De mens oordeelt. Een ‘gevaarlijk paard’ gaat doorgaans snel naar de slager, zonder dat de mens zijn aandeel begrepen heeft. Dat is zijn lot.
Het is tot op zekere hoogte te vergelijken met mensen die ontsporen, omdat ze geen verbindingen met anderen of met het leven meer voelen. Maar een ‘gevaarlijk mens’ krijgt in het gunstige geval nog therapie.

Een mens is geen paard. En, een mens is er niet altijd. 
En mens biedt dan ook nóóit het essentiële gevoel van veiligheid van een ander paard.
Wanneer je een paard voor jezelf wilt heb je de verantwoordelijkheid om de zorg te bieden 
die zijn natuur benadert om ziekte en gedragsstoornissen te voorkomen.

Alleen mensen en andere roofdieren ontlenen hun veiligheid aan domeinen. Bepalen, beperken en omheinen, dat is wat wij door de eeuwen heen steeds sterker zijn gaan doen om bezit veilig te stellen. Of dat uiteindelijk een duurzame oplossing is laat zich raden.
Maar een paard laat zich niet bezitten wanneer er geen respectvol samenzijn gegarandeerd is. 
Hij is een vrij wezen met een ongekende schoonheid, wanneer je dat kunt zien.

Om het welzijn van de jonge hengst die u achter dit hek heeft gezet, wilt u hierover eens nadenken?”

En wij mensen dan?

Door deze overwegingen zie ik de overeenkomsten met ons mensenleven. Wij doen het ook niet zo goed als we lang alleen zijn. Raken van onze ware natuur af wanneer we omheinen, be-perken, be-perken, verzekeren en over-structureren. Dat doen we om een ogenschijnlijke veiligheid te ervaren. En door al die beperkingen raken we blind voor wat er werkelijk toe doet. De ontsporingen zijn niet van de lucht wanneer mensen hun ware sociale verbindingen en de zin van het leven kwijt zijn.
We vechten en vechten terug.
We verschijnen en verdwijnen.
We roven en bedriegen.
We wéten, maar zetten onschuld voorop.
We weten van geen genoeg en vragen ons af hoe duurzaam de wereld nog is.

Het bizarre is dat dat niet ons lot is. Wij hebben een vrije keuze en zijn als enige soort op aarde in staat om er zó’n puinhoop van te maken. Het tij keren kan alleen wanneer er massaal een andere kijk groeit. Een ruimer besef van saam-horigheid (bij elkaar passen) en elkaars aan-wezigheid. En de ontwikkeling van ieders kwaliteiten en talenten.

Een oud gezegde is: ‘verbeter de wereld, begin bij jezelf.’

Ja.

Zelf, maar niet alleen.

In 2019 komt een film uit; the Mustang.
Over uitersten. Van isolatie naar compassie. Het kán.

Als we bereid zijn om van paarden te leren.